ՆԻԿՈԼԱՍ ՄԱԴՈՒՐՈՅԻ՝ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ՂԵԿԻՆ ՄՆԱԼՈՒ ՀՈՒՍԱՀԱՏ ՓՈՐՁԵՐԸ

Գեորգի Կոլարով

Ամփոփագիր

Հոդվածում վերլուծվել են նավթի գնի անկման հետևանքով Վենեսուելայում առաջացած տնտեսական ճգնաժամը և նախագահ Նիկոլաս Մադուրոյի՝ այն օտարի օգնությամբ հաղթահարելու անհաջող փորձերը։

ԱՐՏԵՐԿՐԻ ՀԱՅԱԳԻՏԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆՆԵՐԻ ԴԵՐԱԿԱՏԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Վահրամ Հովյան

Ամփոփագիր

Արտերկրի հայագիտական կենտրոնները կարող են լինել ինչպես առանձին կառույցներ, այնպես էլ մաս կազմել այլ՝ ավելի մեծ կառույցների։ Դրանց ստեղծման հիմքում ընկած են օտար երկրներում հայագիտության նկատմամբ հետաքրքրությունը, Սփյուռքի և Հայաստանի ջանքերը՝ ուղղված Սփյուռքում հայ ինքնության պահպանմանը, ինչպես նաև հայագիտության զարգացմանը և հայ մշակույթի ու քաղաքակրթության տարածմանը, արտերկրում հայկական հարուստ մշակութային ժառանգության առկայությունը։ Հայագիտական կենտրոնների դերը և նշանակությունն արտերկրում կայանում է հայապահպանության, հայկական քաղաքակրթության տարածման, հայագիտության զարգացման, հակահայ քարոզչության դեմ պայքարի, հայ և այլ ժողովուրդների միջև գիտամշակութային կապերի զարգացման, Սփյուռքում մանկավարժական կադրերի և հասարակական գործիչների պատրաստման, քաղաքական, տնտեսական և այլ ոլորտներում կիրառական հետազոտությունների իրականացման մեջ։

ՖՐԱՆՍԻԱՅՈՒՄ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՍՓՅՈՒՌՔԻ ՁԵՎԱՎՈՐՄԱՆ ԵՎ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՈՐՈՇ ԽՆԴԻՐՆԵՐ

Էդուարդ Հակոբյան, Ալեքսանդր Կորնիլով

Ամփոփագիր

Հայկական սփյուռքում Ֆրանսիայի համայնքին հատուկ տեղ է պատկանում, որն իր ազդեցությամբ և թվաքանակով երրորդն է ՌԴ և ԱՄՆ հայ համայնքներից հետո։ Հայերի միասնությունը համազգային նշանակության հարցերում, նրանց ինտեգրումը տեղի հանրությունում, ակտիվ դերը երկրի տնտեսական և մշակութային կյանքում Ֆրանսիայի հայ համայնքի համար լուրջ հեղինակություն են ապահովել։ Պատմական փորձը վկայում է, որ այս կամ այն երկրում համայնքի առկայությունն օժանդակում է պետությունների միջև հարաբերությունների զարգացմանը։ Պատմական կապերը հայերի և ֆրանսիացիների միջև արմատներով ձգվում են դեպի միջնադար։ Քաղաքական առումով հայկական սփյուռքը դարձել է ոչ միայն Ֆրանսիայի սոցիալ-տնտեսական կյանքի բաղկացուցիչ մասը ժամանակի պատմական լայն կտրվածքի համար, այլև վերածվել է Հինգերորդ Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև կայուն և ընդհանուր առմամբ բարեկամական հարաբերությունների պահպանման ամուր գործոնի։

ՀԱՅՐԵՆԱԴԱՐՁՈՒԹՅԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՄԱՆ ԻՍՐԱՅԵԼԱԿԱՆ ՓՈՐՁԸ

Կարեն Վերանյան

Ամփոփագիր

Հոդվածում անդրադարձ է կատարվում Իսրայել պետության կողմից հրեաների հայրենադարձության կազմակերպման և Իսրայելում նրանց սոցիալ-մշակութային, հասարակական ինտեգրման հիմնական մեխանիզմներին ու գործառույթներին։ Ներկայացվում են պետության կողմից իրականացվող ծրագրերը և տրամադրվող արտոնությունները, որոնք նպաստում են երկրի հասարակական կյանքում հայրենադարձների անխոչընդոտ ինտեգրման գործընթացին։

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԵՏ ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՍՏԱՏՄԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴՐՈՒՄ ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՀԱՍԱՐԱԿԱԿԱՆ-ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ՄՏՔԻ ԴԻՐՔՈՐՈՇՄԱՆ ՀԱՐՑԻ ՇՈՒՐՋ (1991-1998ԹԹ.)

Դավիթ Սաֆարյան

Ամփոփագիր

ԽՍՀՄ փլուզումից հետո Թուրքիան դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատեց նորանկախ բոլոր պետությունների հետ՝ բացի Հայաստանից: Հայ-թուրքական հարաբերությունները նորմալացնելու ճանապարհին Թուրքիան առաջադրեց նախապայմանների մի ամբողջ շարք: Հայաստանն առաջ էր մղում առանց նախապայմանների փոխշահավետ առևտրատնտեսական համագործակցություն ծավալելու դիրքորոշումը: Չնայած ծավալված դիվանագիտական անցուդարձին, Թուրքիան այդպես էլ որևէ գործնական քայլ չկատարեց Հայաստանի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու և 1993թ. գարնանը փակված հայ-թուրքական սահմանը վերաբացելու ուղղությամբ: Հայաստանի հարցում թուրքական հասարակության մեջ եղել են և կան բազմաթիվ վախեր և մտահոգություններ, որոնք կապված են «խորքային պետության» մոտեցումների և «Սևրի սինդրոմի» հետ: Թուրքիան անվերապահորեն պաշտպանել է Ադրբեջանին ԼՂ հակամարտության բոլոր փուլերում և հնարավոր բոլոր միջոցներով, բացի ուղղակի ռազմական միջամտությունը: Հակամարտության սկզբից ևեթ ակնհայտ դարձավ, որ Թուրքիայի դիրքորոշումները միակողմանի ադրբեջանամետ են և որ նման դիրքորոշումներով Թուրքիան չի կարող էական դերակատարություն ունենալ կարգավորման գործընթացում: Ավելի ուշ այս շրջանի թուրք ուսումնասիրողները եկել են եզրակացության, որ բաց է թողնվել Հայաստանի հետ հարաբերությունները կարգավորելու մի հնարավորություն: