14.03.2023ՉԻՆԱՍՏԱՆԸ ՄԱՐՏԱՀՐԱՎԵՐ Է ՆԵՏՈՒՄ ԱՄՆ-ԻՆ. ԱՄԵՐԻԿՅԱՆ ՀԵՏԱԽՈՒԶՈՒԹՅՈՒՆ
Չինաստանի կառավարությունը գնալով ավելի է համոզվում, որ կարող է առաջատար տերություն դառնալ Ասիայում և աշխարհում` միայն թուլացնելով ամերիկյան ազդեցությունը։
Այս մասին Սենատի Կոնգրեսի հանձնաժողովում լսումների ժամանակ հայտարարել է Ազգային հետախուզության տնօրեն Ավրիլ Հեյնսը, հայտնում է The New York Times-ը։
Հեյնսն ասել է, որ Չինաստանը կարծում է, որ կարող է հասնել իր նպատակներին՝ տիրելու իր տարածաշրջանին և ընդլայնելու իր գլոբալ ազդեցությունը` «Միայն թուլացնելով ԱՄՆ-ի ուժն ու ազդեցությունը»:
«Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունը, որն ամբողջ աշխարհում ավելի ու ավելի է մարտահրավեր նետում ԱՄՆ-ին տնտեսապես, տեխնոլոգիական, քաղաքական և ռազմական առումներով, մնում է մեր աննախադեպ առաջնահերթությունը»,- ասել է Հեյնսը։
Կոնգրեսի երկու կողմերի հորդորով հետախուզական ծառայություններն ավելի շատ ռեսուրսներ են ներդրել չինական ճակատում աշխատելու համար, ստեղծել են ԿՀՎ-ի նոր կենտրոն՝ կենտրոնացած Պեկինի վրա, և ձեռնարկել են այլ միջոցներ՝ ուղղված հետախուզական տվյալների հավաքագրման և վերլուծության բարելավմանը:
Չորեքշաբթի օրը Սենատի հետախուզության հանձնաժողովի լսումների ժամանակ սենատոր Անգուս Քինգը հարցրեց Հեյնսին, թե արդյոք Չինաստանի և Ռուսաստանի միջև հարաբերությունները «ժամանակավոր ամուսնությո՞ւն» են, թե՞ «երկարաժամկետ սիրային կապ»:
Հեյնսն ասաց, որ դա պարզապես ժամանակավոր գործընկերություն չէ, այլ ավելացրեց, որ այն ունի «որոշ սահմանափակումներ»:
«Մենք չենք տեսնում, որ նրանք դառնում են դաշնակիցներ, ինչպես դա անում ենք ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցների հետ», - ասաց Հեյնսը:
Հետախուզության զեկույցում ասվում է, որ Չինաստանը կշարունակի Ռուսաստանին դիտարկել որպես կարևոր ռազմավարական տերություն՝ չնայած այն քննադատությանը, որ ԱՄՆ-ը և այլ երկրներ ուղղում են Պեկինին՝ այս հարաբերությունները պահպանելու համար։
The Threats Report-ում ասվում է, որ երբ Չինաստանի առաջնորդ Սի Ցզինպինը անցնի իր երրորդ ժամկետին, Չինաստանի Կոմունիստական կուսակցությունը կաշխատի «ճնշել Թայվանին, խաթարելու ԱՄՆ ազդեցությունը, սեպ խրել Վաշինգտոնի և նրա գործընկերների միջև և ամրապնդել որոշ նորմեր, որոնք ձեռնտու են նրա ավտորիտարության համակարգին»։
Միևնույն ժամանակ, ըստ Հայնեսի, Չինաստանի ղեկավարները «հավանաբար ուղիներ կփնտրեն Վաշինգտոնի հետ լարվածությունը թուլացնելու համար, երբ զգում են, որ դա իրենց ձեռնտու է»:
Հետախուզության զեկույցի ուշադրության կենտրոնում է Չինաստանի զինված ուժերի ուժեղացումը և նրա ընդլայնված գործողությունները, հատկապես Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում:
«Պեկինը ավելի ու ավելի է համատեղում իր աճող ռազմական հզորությունը իր տնտեսական, տեխնոլոգիական և դիվանագիտական ազդեցության հետ», - ասվում է զեկույցում, «ամրապնդելու կուսակցական իշխանությունը, ապահովելու տարածքներ և ձգտելու համաշխարհային ազդեցություն»:
Զեկույցում նշվում է նաև, որ Չինաստանի առաջնորդները, հավանաբար, սահմանափակված կլինեն որոշ ռազմավարություններում և գործողություններում՝ ներքին գործոնների, այդ թվում՝ բնակչության ծերացման և տնտեսական խնդիրների պատճառով:
Զեկույցի հեղինակներն ասում են, որ չինացի զինվորականները փորձում են հասնել պարոն Սիի նպատակին` դառնալ բավական հզոր մինչև 2027 թվականը, որպեսզի կանխի ԱՄՆ-ի ցանկացած միջամտությունը Թայվանի զինված հակամարտությանը:
Պեկինը որոշել է, որ աճող լարվածությունը և ԱՄՆ աճող միջուկային կարողությունը «մեծացրել են ԱՄՆ-ի առաջին հարվածի հավանականությունը»,- ասվում է զեկույցում:
Պեկինը եկել է այն եզրակացության, որ իր միջուկային հնարավորությունները անբավարար են՝ ձգտելով ընդլայնել իր միջուկային զինանոցը և կառուցել հարյուրավոր նոր հորատանցքեր` միջմայրցամաքային բալիստիկ հրթիռների համար, ասվում է զեկույցում: Նրա զինանոցի նկատմամբ վստահության աճը ժամանակի ընթացքում, ըստ զեկույցի, «կուժեղացնի նրա վճռականությունը և կուժեղացնի սովորական հակամարտությունները»:
Զեկույցը նաև նախազգուշացնում է, որ Չինաստանը կխուսափի ԱՄՆ-ի կամ Ռուսաստանի հետ միջուկային զենքի վերաբերյալ համաձայնագրեր ստորագրելուց, առնվազն մինչև արդիականացվի և չզարգացնի իր զինանոցը:
«Պեկինը շահագրգռված չէ համաձայնագրերով, որոնք սահմանափակում են նրա միջուկային ծրագրերը և չի գնա բանակցությունների, որոնք կապահովեն ԱՄՆ-ի կամ Ռուսաստանի առավելությունները», - ասել է Հեյնսը:
դեպի ետ